ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΑΘΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ
«Ξέρετε ότι στις αρχές του 20ού αιώνα, οι γιατροί δεν έπλεναν τα χέρια τους πριν από μια χειρουργική επέμβαση; Ε, η εκπαίδευση σήμερα βρίσκεται στο ίδιο προ-επιστημονικό στάδιο που βρισκόταν η ιατρική πριν από 100 χρόνια!»
Αυτή είναι η άποψη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς κ. Ρόμπερτ Σλάβιν, ενός πρωτοπόρου στην εκπαίδευση.
«Απαρχαιωμένα» συστήματα
«Μολονότι σήμερα έχουμε πολλές αποδείξεις γύρω από τι “δουλεύει” και τι όχι στην εκπαίδευση, τι έχει δηλαδή αποτέλεσμα και τι όχι, η γνώση αυτή δεν χρησιμοποιείται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σημαντικές αποφάσεις γύρω από εκπαιδευτικά προγράμματα να βασίζονται ακόμα και σήμερα στο μάρκετινγκ, σε φήμες, στην παράδοση, ακόμα και στην πολιτική. Οχι, πάντως, σε επιστημονικές αποδείξεις», αναφέρει ο ίδιος. Ηταν στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν ο ψυχολόγος εκπαίδευσης διατύπωσε για πρώτη φορά τις ριζοσπαστικές του απόψεις για τα «απαρχαιωμένα» σχολικά συστήματα. Σήμερα, το μεταρρυθμιστικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που ο καθηγητής Σλάβιν έχει αναπτύξει, μέσω του μη κυβερνητικού ιδρύματος Success for All, εφαρμόζεται ήδη σε πάνω από 1.200 σχολεία στις ΗΠΑ, σε 90 στη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και στον Καναδά, στο Μεξικό και στην Αυστραλία, με θεαματικά πάντα αποτελέσματα. Και η καταξίωση ήλθε μέσα από μελέτη και πειραματισμό .
Βασικούς άξονες των προγραμμάτων του κ. Σλάβιν αποτελούν η τακτική αξιολόγηση και η μάθηση ανά ζεύγη. «Η μάθηση σε συνεργασία βοηθάει τα παιδιά να εμπεδώσουν τις πληροφορίες που μαθαίνουν από τον δάσκαλο, αφού έχουν την υποχρέωση αφ’ ενός να μάθουν τα ίδια την ύλη και αφ’ ετέρου να εξασφαλίσουν ότι τη γνωρίζει και ο “συνεργάτης” τους. Εκτός αυτού, κάνει την καθημερινή διδασκαλία διαδραστική και ευχάριστη», σημειώνει ο καθηγητής. «Πολλά παιδιά σήμερα αισθάνονται πολύ μεγάλη πίεση, και -ακόμα χειρότερα- πολύ μεγάλη... βαρεμάρα». Τα προγράμματά του διέπει η ίδια αρχή: Ολα τα παιδιά μπορούν να μάθουν. «Ναι, πιστεύουμε ότι όλα τα παιδιά μπορούν να μάθουν τα πάντα. Απλώς κάποια χρειάζονται λίγη περισσότερη βοήθεια από άλλα προκειμένου να εξαντλήσουν τις δυνατότητές τους. Οι εκπαιδευτικοί, αλλά και η κοινωνία ευρύτερα, πρέπει να εργαστούμε για να βρούμε τρόπους ώστε όλα τα παιδιά να γίνουν μαθητές ικανοί και με αυτοπεποίθηση, τόσο βελτιώνοντας την ποιότητα της διδασκαλίας όσο και προσφέροντας εντατική βοήθεια από νωρίς, όταν τα παιδιά αρχίζουν να μένουν πίσω».
Οι καταπληκτικοί δάσκαλοι
Φυσικά, τίποτα απ’ όλα αυτά δεν θα ήταν εφικτό δίχως... αξιολόγηση, σημειώνει ο κ. Σλάβιν, καταδεικνύοντας -άθελά του- την απόσταση που χωρίζει την ελληνική εκπαίδευση από τα προηγμένα εκπαιδευτικά συστήματα. «Ο θεμέλιος λίθος της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να είναι η ποιότητα, η οποία προϋποθέτει πολιτικές που θα φέρουν ταλαντούχους ανθρώπους στην εκπαίδευση και θα τους δώσει τη δυνατότητα επαγγελματικής εξέλιξης και άλλα στηρίγματα. Δεν είναι τα όμορφα κτίρια ούτε καν η προχωρημένη τεχνολογία που φτιάχνουν καταπληκτικά σχολεία - είναι οι καταπληκτικοί δάσκαλοι. Ο Πλάτωνας και ο Σωκράτης, άλλωστε, δίδασκαν στο δρόμο...»
Στα σχολεία όπου έχει εφαρμοστεί το πρόγραμμα Success for All, πάντως, τα παιδιά σημειώνουν τρεις φορές μεγαλύτερη πρόοδο μέσα σε μια χρονιά απ’ ό, τι με τα «παραδοσιακά» συστήματα διδασκαλίας.